Próba regulacji zasad wokół AI

AI ACT (akt w sprawie sztucznej inteligencji) wprowadza obowiązki dla instytucji wytwarzających i korzystających z AI.

13 marca 2024 r. Parlament Europejski przyjął tzw. akt w sprawie sztucznej inteligencji (rozporządzenie ustanawiające zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji i zmieniające niektóre akty ustawodawcze Unii) („AI ACT”). AI ACT wprowadza szereg obowiązków dla podmiotów wytwarzających i stosujących Systemy AI. 

Czym są systemy sztucznej intelgencji?

Zgodnie z AI ACT, Systemy AI są systemami opartymi na maszynie, które mogą wykazywać zdolność adaptacji po wdrożeniu oraz które są zdolne do wnioskowania na podstawie otrzymywanych danych wejściowych. 

Adresaci AI ACT

AI ACT jest adresowany przede wszystkim do podmiotów wytwarzających i wprowadzających do obrotu Systemy AI („Dostawcy”) oraz do podmiotów stosujących Systemy AI („Stosujący”).

Status Stosującego / Dostawcy nie jest stały i jest uzależniony od sposobów wytwarzania, wprowadzania do obrotu oraz korzystania z Systemów AI. Na przykład Stosujący, który wprowadza do Systemu AI stworzonego przez podmiot trzeci (Dostawcę) modyfikacje o istotnym znaczeniu, może samemu uzyskać status Dostawcy oraz być zobligowanym do przestrzegania związanych z tym wymogów prawnych. 

W związku z tym, aby prawidłowo wypełniać obowiązki nakładane przez AI ACT, konieczne jest okresowe badanie sposobu wykorzystywania oraz rodzaju używanych Systemów AI. 

Klasyfikacja systemów AI

AI ACT wprowadza klasyfikację Systemów AI w oparciu o kategorie ryzyka zastosowania tych systemów, tj.:

1. Kategorię niedopuszczalnego ryzyka – obejmującą Systemy AI oparte na manipulacji lub wykorzystywane do oceny społecznej (np. rozszerzające bazy danych rozpoznawania twarzy poprzez nieukierunkowany scraping obrazów twarzy z Internetu lub nagrań CCTV). Wprowadzanie tych Systemów AI do obrotu, jak również ich stosowanie, będzie niedozwolone.
2. Kategorię wysokiego ryzyka – obejmującą Systemy AI stosowane m.in. w procesie zatrudniania pracowników (np. oprogramowanie mające na celu sortowanie CV w procedurze rekrutacyjnej) lub oparte na analizie biometrycznej. Systemy AI wysokiego ryzyka wiążą się z najszerszym katalogiem obowiązków ciążących na Dostawcach i Stosujących obejmującym m.in. konieczność wdrożenia systemu analizy ryzyka, prowadzenia dokumentacji technicznej czy wdrożenia odpowiednich środków organizacyjnych i technicznych w celu zapewnienia użytkowania Systemu AI zgodnie z przeznaczeniem.
3. Kategorię średniego ryzyka – obejmującą Systemy AI wchodzące w interakcję z użytkownikiem, np. chatboty. Dostawcy Systemów AI średniego ryzyka będą mieli obowiązek poinformować użytkowników Systemów AI o ich interakcji z systemem.
4. Kategoria niskiego ryzyka – obejmującą Systemy AI, z którymi nie wiąże się ryzyko. Stosowanie takich systemów nie wymaga wdrożenia żadnych szczególnych obowiązków prawnych.

Obowiązywanie AI ACT

Większość postanowień AI ACT zacznie obowiązywać po 24 miesiącach od wejścia w życie AI ACT (co nastąpi najprawdopodobniej w maju 2024 r.). Niemniej jednak, część przepisów AI ACT zacznie obowiązywać już po 6 miesiącach od dnia wejścia w życie (tj. najprawdopodobniej jeszcze w 2024 r.), jak np. zakaz stosowania Systemów AI z kategorii niedopuszczalnego ryzyka. 

Zapewne wielu z Was czekało na uporządkowanie zasad użytkowania i tworzenia technologii przy wsparciu i wykorzystaniu AI. Regulacja jest nowa i ma charakter ogólny. Jeżeli chcecie pogłębić informacje na jej temat, zapraszamy do kontaktu:

Grzegorz Proksa (Partner, doradca podatkowy, radca prawny)  tel. +48 575 030 115;grzegorz.proksa@wpw-doradztwo.pl,

Bartłomiej Figiel (menadżer, radca prawny) tel. +48 575 879 115;bartlomiej.figiel@wpw-doradztwo.pl